viernes, 8 de noviembre de 2013

SANSE RELIGION The Misterios in Other Beliefs


SANSE RELIGION

LA FAMILIA, LA SOCIEDAD

The Misteris in Other Beliefs

The following list is a list of various synchronism within Afro Caribbean Spirituality, Taino indigenous deities and their closest correspondence with a Catholic Saint or Angel.  On this list you will have the Catholic Spirit, the Puerto Rican Jefes and Misterios of the Sanse and Dominican 21 Division Religions with those of Cuban Santetia and Palo Monte, Haitian Vodou, and the growing interest in Puerto Rican Taino Spirts known as the Cemis (Zemis).  The Catholic Saint used on this list are the 'Punto or Camino' or paths that followers of Puerto Rican Espiritismo and Sanse use to  synchronism with the Loases Spirits known as Los Misterios, and is a bit different within each Caribbean island.  Where possible some Brazilian Umbanda and Candomble Orixa have been included. 

Going into a Puerto Rican house, be the family Catholic, Espiritista, Brujos or Sancista, one will notice hanging above the front door or near the entrance of the home an image of the Patroness Mother of Puerto Rico, Our Lady of Providence.  many know her by that name, but also some say it is the ancient Taino Cemi Atabey in disguise, on her lap is the new born Yocahu.



ATABEY
LA PROVIDENCIA


Catholic: God
Sanse: Papa Buen Dios, Todopoderoso /El Gigante Dormido   
Santeria: Olodumare
Taino Cemi: Yocahu  
Paleria: Nizambi
Vodou: Bondye

Catholic:  Holy Spirit
Sanse: Solier
Santeria: Olorun
Taino Cemi: Bagua Maorocoti 
Paleria: Surukuru Sambi Bilongo 
Vodou: Apa Pou Lespiri

ECCE HOMO
SOLIER


Catholic: Jesus Christ
Sanse: Ecce Homo / Solier
Santeria: Olofi
Taino Cemi: Yaya / Yayael
Paleria: Justo Juez
Vodou: Jezi Krizla


Catholic: Guardian Angel / Saint Sebastian
Sanse: Centinela / Guaderno
Santeria: Ori
Taino Cemi:  Cemi
Paleria: Guardero
Vodou: Ti Bon Ange / Met Tet


Catholic: Angels / Archangel
Sanse: Misterios / Jefes
Santria: Orisha
Taino Cemi: Cemis / Zemis
Paleria: Nikisi / Mpungo
Vodou: Lwa


Catholic: Spiritual Courts
Sanse: Las Comisiones Espirituales 
Santeria: Cuadro Espirituales
Paleria: La Sociedades
Vodou: Le Sosyete

BELIE BELCAN

Catholic: Saint Michael
Sance: Belie Belkan
Santeria: Eshu Laroye
Taino Cemi: Bayamanaco 
Paleria: Rompe Monte
Vodou: Papa Legba
CACHITA TUMBO

Catholic:  Caridad del Cobre. 
Sanse: Cachita Tumbo
Santeria: Ochun
Taino Cemi: Coatrisquie 
Paleria: Mama Chola
Vodou: Erzulie Freda 
Orixa: Oxum

LA BARONESA

Catholic: Saint Teresa 
Sanse: La Baronesa del Cementerio 
Santeria: Oya / Yewa
Taino Cemi: Guabancex 
Paleria: Centella
Vodou: Maman Brigitte 
Orixa: Iyansan


LA CHIQUITA ANAISA

Catholic: Joan of Arc
Sanse: Anaisa La Chiquita
Santeria:
Taino Cemi: Moroyo
Paleria: Chola Wengue 
Vodou: Erzulie Dantor 
LA DOLEROSA

Catholic: Our Lady of Sorrows
Sanse: La Dolerosa Metrisili
Santeria: Obba
Taino Cemi: Itiba Tahuvava 
Paleria: 
Vodou: Gran Maître 

LA DOMINADORA

Catholic: Saint Martha
Sanse: Marta Domimadora / Lubanna Filomina
Santeria: Yewa
Taino Cemi: Hupia Hamáno 
Paleria: Mama Wanga
Vodou: Mami Wata
AMALIA BELCAN,
OFELIA BALENDO 

Catholic: Virgen del Carmen
Sanse: Amalia Belcan, or Ofelia Balendo
Santeria: Obatala
Taino Cemi: Goiz or Caguana 
Paleria: Mama Kenga
Orixa: Oxala


CHANGO MACHO

Catholic: Santa Barbara
Sanse: Chango Macho 
Santeria: Chango
Taino Cemi: Guataubá 
Paleria: Nsambi Munalembe: Siete Rayos 
Vodou: Shango
Orixa: Xango

OLISA, MAISIA MOQUEA


Catholic Saint Francis 
Sanse Olisa Maisia Moquea
Santeria: Orunmila
Taino Cemi:
Paleria: Msambia Kimbabula 
OGUN BALENDE MATAMORO



Catholic: Saint James the Greater 
Sanse: Ogun Balendo / Santiago Matamoros
Santeria: Ogun
Taino Cemi: Deminán Caracaracol 
Paleria: Sarabanda
Vodou: Ogou
Orixa: Ogum
PA VIEJO

Catholic: Saint Lazarus
Sanse: Pa Viejo / Viejo Lazaro
Santeria: Babalu Aye
Taino Cemi: Baibrama
Paleria: Pata En Llagas
Orixa: Sanpona / Omolu 
Vodou: Loko
LUISITO ELE GUEDESITO

Catholic: Niño de Atocha
Sanse: Luisito Guede / Luis Ele Guedesito / Eleguita
Santeria: Eleggua
Taino Cemi: Savacu 
Paleria: Lucero Mundo
Vodou: Kalfou 


Catholic: San Sebastian 
Sanse: Ague Taroyo
Santeria: Ochosi
Taino Cemi: Gran Nitaino
Paleria: Nykuyo Watariamba 


ATABEY,
 ATTABEIRA YERMAO

Catholic: Our Lady of Providence
Sanse: Estrella Maris
Santeria: Yemaya
Taino Cemi: Atabey / Atabeira / Attabeira Yermao Guacar Apito Zuimaco 
Paleria: Madre de Agua / Ma Lango
Vodou: Le Siren
Orixa: Imanja

EL BARON
DEL CEMENTERIO


Catholic: Saint Elijah
Sanse: Baron del Cementerio
Santeria: Iku
Taino Cemi: Maketaori Guayaba 
Paleria: Mariguanda Campo Santo 
Vodou:  Bacalou

 ITIBA TABUVAVA
WITH BOINAYE AND MAROHU

Catholic Saint: Damion and Cosmos
Sanse: La Marasa
Santeria: Ibeji
Taino Cemis: Boinaye and Márohu 
Paleria: Los Jemiquas
Vodou: Marasa, Sobo and Bade.

TOBAKU


Catholic: Saint Silvestre
Sanse: Ceiba Campo Monte
Santeria: Ozanyin
Taino Cemi: Tobaku
Paleria: Gurunfinda 
Vodou: Gran Bwa

CRISTO FER
RIO TEMPUESTOSO


Catholic: Saint Christopher
Sanse: Río Tempestuosos 
Santeria: Agayu Sola
Taino Cemi: Yuquiyoh / Jurakan
Paleria: Brazo Fuerte
Vodou:
Orixa: Jakuta

PAPA CANDELO

Catholic: Saint Martin de Porres
Sanse: Papa Candelo
Santeria: Congo de Guinea
Taino Cemi: None
Paleria: el Congo
Vodou: Jeneral Se Dife

Catholic: Saint Expedite
Sanse: Papa Guede
Vodou: Pa Ghede

Catholic: Satan
Sanse: El Diablo
Santeria: Olosi
Taino Cemi: Kucoha / Jurakan
Paleria: Lukankanse Kadiampembe / Lungombe
Vodou: 


Catholic: Ancestors
Sanse:  Zances Antepasados
Santeria:  Eggungun
Taino: Jukiyu Jan, 
Paleria:
Vodou: Zancèt


Catholic: The Dead
Sanse: Los Seres
Santeria: Egun
Taino Cemi: Opia / Hupia
Paleria: Los Muertos
Vodou: Nan Lanmo

 GUABANCEX
LA BARONESA